εντός χαρακτήρα, εντός καθρέφτη

[...]αλλά συγχρόνως είπα στον εαυτό μου πως έχουμε πάντα πολύ μεγάλες απαιτήσεις απ'όλους και απ'όλα, τα πάντα μας φαίνονται ανεπαρκή, ατελή, ερασιτεχνικά, τίποτα δεν μας ικανοποιεί. η νοσηρή μου τελειομανία είχε βγει άλλη μία φορά στην επιφάνεια. απαιτούμε πάντοτε από τους άλλους το ανώτατο, το πληρέστατο, το πλέον θεμελιώδες και ασυνήθιστο, και αρρωσταίνουμε κυριολεκτικά, επειδή αυτό που κυριαρχεί είναο το κατώτερο, το επιφανειακό και το συνηθισμένο. μια τέτοια στάση δεν προωθεί τον άνθρωπο, αλλά τον σκοτώνει. βρίσκουμε σε κάθε βήμα μας την παρακμή, ενώ ελπίζουμε στην άνθηση, βλέπουμε παντού την απελπισία, ενώ έχουμε μέσα μας την ελπίδα - αυτό είναι το λάθος μας και η δυστυχία μας. απαιτούμε παντοτε τα πάντα, ενώ φυσικά εκείνα που μπορούμε να ζητήσουμε είναι ελάχιστα, κι αυτό μας καταθλίβει. θέλουμε να δουμε κάποιον άνθρωπο να φτάνει στην κορυφή του βουνού, κι αυτός τσακίζεται ήδη στους πρόποδές του. θέλουμε να κατακτήσουμε τα πάντα, και δεν κατακτούμε απολύτως τίποτα. έχουμε από τις εαυτούς μας πολύ μεγάλες απαιτήσεις και δεν παίρνουμε διόλου υπ'όψη μας την ανθρώπινη φύση, που δεν είναι φτιαγμένη για πολύ μεγάλες απαιτήσεις. το παγκόσμιο πνεύμα υπερτιμά  κατά κάποιον τρόπο το ανθρώπινο πνεύμα. αποτυγχάνουμε πάντα, επειδή τοποθετούμε τους στόχους μας μερικές εκατοντάδες τοις εκατό ψηλότερα απ'ό,τι αναλογεί στο μπόι μας. κι έτσι βλέπουμε, όταν βλέπουμε, παντού όπου κι αν στρέψουμε το βλέμμα μας, μόνο αποτυχημένους που έχουν βάλει πολύ υψηλούς στόχους. όμως από την άλλη, σκέφτηκα, που θα φτάναμε αν θέταμε πολύ χαμηλούς στόχους?[...]

τόμας μπέρνχαρντ, μπετόν, σελίδα 100-101, μετάφραση αλέξανδρου ίσαρη, εκδόσεις βιβλιοπωλείον της εστίας.